Tăng cường quản lý và khắc phục thực hiện IUU

Thực hiện công tác chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) theo Công văn số 1785/BNN-TCTS, ngày 23/3/2023 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc thực hiện nghiêm túc, có kết quả nhiệm vụ chống khai thác IUU. Trà Vinh đã tập trung triển khai nhiều giải pháp trong công tác theo quy định IUU đến với các đối tượng trong khai thác, đánh bắt hải sản và các ngành có liên quan như ban quản lý cảng cá; văn phòng đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại cảng; chi cục thủy sản...

Ngư dân ở thị trấn Định An, huyện Trà Cú chuẩn bị lưới cụ cho chuyến ra khơi.

Đồng chí Trần Văn Dũng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Trà Vinh cho biết: thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo quy định IUU; sẽ tập trung vào các công việc như tổ chức thực hiện chiến dịch tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông và địa phương có tàu cá trên địa bàn, phổ biến quy định pháp luật theo quy định IUU.

Tổ chức rà soát, thống kê toàn bộ số lượng tàu cá của huyện, thị xã, thành phố quản lý (kể cả các tàu phát sinh mới, chưa đăng ký, đăng kiểm và cấp giấy phép khai thác thủy sản) lập danh sách các tàu cá không tham gia khai thác thủy sản và cập nhật danh sách các tàu cá có nguy cơ cao vi phạm theo quy định IUU từ Chi cục Thủy sản (chưa lắp đặt thiết bị VMS, không có/hết hạn Giấy phép khai thác thủy sản và tàu cá đã xóa đăng ký, tàu đã chuyển nhượng/bán sang tỉnh khác, tàu cá hoạt động trên địa bàn ngoài tỉnh,…) và giao cụ thể cho các địa phương tổ chức theo dõi, quản lý;

Truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác đối với các điểm tàu cá dưới 15m cập bến bốc dỡ thủy sản khai thác (bến cá, điểm lên cá) trên địa bàn, giao UBND các xã/phường/thị trấn có điểm bốc dỡ thủy sản của tàu cá dưới 15m tổ chức thu sổ nhật ký, báo cáo khai thác thủy sản và giám sát sản lượng thủy sản khai thác được bốc dỡ theo hướng dẫn của ban quản lý cảng cá tỉnh và Chi cục Thủy sản tỉnh.

Ghi nhận tình hình thực hiện theo quy định IUU từ một số chủ tàu cá (chiều dài của tàu trên 15m) thực hiện đánh bắt hải sản xa bờ, hiện nay gặp rất nhiều khó khăn trong khai thác. Ngư dân Trần Văn Hoàng (ấp Long Trị, xã Long Đức, thành phố Trà Vinh) chia sẻ: gia đình có 02 chiếc tàu cá (thân tàu dài trên 15m); trong đó, 01 tàu có công suất 400CV và 01 tàu có công suất 650CV, ngư trường đánh bắt ở vùng ngoài khơi.

Tuy nhiên, theo quy định IUU, thì các tàu cá từ 15m trở lên phải thực hiện đánh bắt đúng theo tuyến, tọa độ (vùng ngoài khơi); đối với tàu cá có thân tàu dài dưới 15m, thì được phép đánh bắt trong vùng lộng. Hiện nay, việc đánh bắt ngoài khơi có hiệu quả (vào mùa cá) thường chỉ kéo dài khoảng 03 - 3,5 tháng/năm (từ tháng Giêng đến khoảng tháng 3); sau đó, các tàu phải về nằm bờ. Nếu tiếp tục bám vùng khơi để đánh bắt những tháng còn lại sẽ không có cá và thường thua lỗ.

Ngư dân Đặng Văn Chung (ấp Vĩnh Yên, xã Long Đức, thành phố Trà Vinh) cho biết: gia đình có 01 chiếc tàu vỏ gỗ (công suất 650CV) và ngư trường khai thác chủ yếu khu vực Biển Đông tiếp giáp với Thái Lan, In-đô-nê-xi-a… và cách bờ từ 200 hải lý trở lên. Việc khai thác hiện nay không hiệu quả, do thời gian hoạt động của tàu thường theo mùa cá; nếu đưa tàu khai thác không đúng tuyến (thân tàu dài từ 15m trở lên hoạt khai thác vùng khơi; tàu dưới 15m, khai thác ở vùng lộng…) sẽ bị phạt rất nặng và vi phạm theo quy định IUU.

Cũng theo ngư dân Trần Văn Hoàng, trung bình mỗi chuyến đánh bắt (khoảng 02 - 03 tháng), chủ tàu lời từ 100 - 150 triệu đồng. Thời gian nghỉ đánh bắt, chủ tàu phải tạo điều kiện cho khoảng 05 - 07 bạn ghe (lao động tham gia khai thác hải sản trên tàu) khi nghỉ chờ mùa vụ (kéo dài 07 - 08 tháng) phải ứng trước tiền cho bạn ghe mượn (50 - 70 triệu đồng/lao động), nếu không có tiền ứng trước, khi vào vụ sẽ khó tìm bạn ghe tham gia.

Khắc phục những hạn chế về thực hiện theo quy định IUU tại tỉnh Trà Vinh; đồng chí Nguyễn Thanh Thành, Giám đốc Ban quản lý Cảng cá tỉnh cho biết: từ tháng 3/2023, đơn vị tăng cường phân công nhân viên trực 24/24 nhận thông báo trước khi tàu cập cảng và ghi chép đầy đủ thông tin vào sổ theo quy định đối với thực hiện ghi sổ thông báo tàu cập cảng trước 01 giờ. Thuyền trưởng phải thực hiện ghi, nộp nhật ký khai thác cho Ban Quản lý Cảng cá; nhân viên trực kiểm tra, đối chiếu thông tin trong nhật ký đảm bảo phù hợp với dữ liệu giám sát tàu cá;

Thực hiện niêm yết lưu đồ hướng dẫn quy trình tàu cá cập cảng, rời cảng; tăng cường phối hợp đồng bộ với Văn phòng đại diện và Tổ công tác Biên phòng Định An kiểm soát 100% tàu cá dài từ 15m trở lên cập cảng và rời cảng. Tổ Giám sát bốc dỡ thủy sản qua cảng, đảm bảo thực hiện giám sát 100% sản lượng, thành phần loài thủy sản bốc dỡ qua cảng…

Theo lãnh đạo Chi cục Thủy sản thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Trà Vinh, đến cuối tháng 3/2023, đã thực hiện cập nhật đầy đủ dữ liệu 1.034 tàu cá lên hệ thống VN-Fishbase; nhưng sau đó có 15 tàu xóa đăng ký và Chi cục đã xóa dữ liệu 15 tàu này trên hệ thống VN-Fishbase, nên có sự chênh lệch về số tàu là 1.019 so với 1.034 tàu (trước thời điểm đoàn công tác Tổng cục Thủy sản vào làm việc về thực hiện theo quy định IUU).

Thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nội dung về thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo quy định IUU; ngày 27/3/2023, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh ký ban hành Kế hoạch số 28/KH-UBND nhằm tạo sự thống nhất nhận thức, hành động và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong thực hiện theo quy định IUU;

Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức Đảng, các cấp sở, ngành, địa phương có liên quan trong tỉnh sẽ trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm trong công tác phòng, chống khai thác IUU, coi đây là nhiệm vụ chính trị, ưu tiên, cấp bách, tập trung nguồn lực thực hiện, quyết tâm cùng cả nước gỡ cảnh báo “Thẻ vàng”…

Bài, ảnh: HỮU HUỆ