Giá trái cây giảm, chi phí đầu vào tăng

Thương lái thu mua xoài tại nhà vườn Nguyễn Thanh Tâm, xã Hòa Tân, huyện Cầu Kè.

Vừa mới thu hoạch hơn 05 tấn xoài (diện tích khoảng 0,25ha) nhưng với giá thương lái mua vào 15.000 đồng/kg (xoài loại I, có bao trái), nhà vườn Nguyễn Thanh Tâm, ấp An Bình, xã Hòa Tân, huyện Cầu Kè bức xúc nói: thời điểm hiện nay giao thương đi lại đã thông suốt, vậy mà giá mặt hàng trái cây chỉ bằng 45% so với năm 2020. Thời điểm năm 2020, giá xoài bao trái loại I được thương lái thu vào 28.000-30.000 đồng/kg; trong khi đó, năm nay giá vật tư đầu vào lại tăng hơn 450.000 đồng/bao phân u-rê… nếu không bán thì cũng không được, nhà vườn thua lỗ từ 65-70 triệu đồng/ha xoài.

Nhà vườn Cao Thị Thúy, ấp An Hòa, xã An Phú Tân, huyện Cầu Kè cho biết: gia đình có khoảng 0,7ha trồng xoài Đài Loan; năm nay do chi phí đầu vào tăng cao, trong đó tiền phân, thuốc cho xoài chiếm khoảng 70%; ngoài ra, để có 01 trái xoài bao đẹp đạt theo yêu cầu của thương lái, nhà vườn phải đầu tư thêm khoảng 2.500 đồng tiền mua bao bọc xoài và thuê nhân công trèo lên cây để bao trái. Trong khi đó, từ khi thực hiện bao trái đến thu hoạch, tỷ lệ hao hụt khoảng 50% so với tổng số trái được bao; trong 50% sản lượng trái thu hoạch được thương lái đánh đạt tỷ lệ loại I chỉ chiếm 60%, phần lớn xoài không vàng, bóng da và có vết xì mũ… Vì vậy, để giá 01kg xoài bao trái mà nhà vườn có lời thì giá phải từ 22.000 đồng/kg trở lên.

Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cầu Kè, năm 2021, toàn huyện có tổng diện tích vườn cây ăn trái 8.024ha. Trong đó, tập trung nhiều là cam 2.008ha, đạt sản lượng 70.280 tấn; bưởi 354,7ha, sản lượng 3.405 tấn; xoài 737,2ha, sản lượng 1.468 tấn… Riêng đối với cây cam sành, hiện nay chi phí để đầu tư 01ha và sau 18 tháng mới cho trái chiếng, từ 200-250 triệu đồng.

Là một trong những hộ có diện tích trồng cam sành khá lớn tại ấp Bưng Lớn B, xã Tam Ngãi, huyện Cầu Kè, với hơn 04ha cam sành. Qua trao đổi với chúng tôi, nhà vườn Huỳnh Văn Giàu cho biết: từ năm 2017 đến nay, năng suất cam sành tăng khá cao, bình quân 105 - 110 tấn/ha, cá biệt có vườn đạt trên 140 tấn/ha; riêng vườn cam của gia đình luôn duy trì năng suất 125 tấn/ha trở lên. Đối với cây cam sành, sau 03 - 04 năm trồng, năng suất trái mới ổn định và tăng dần. Ở giai đoạn thu hoạch năm 01 đến 02 năm, với giá cam phải từ 25.000 đồng/kg trở lên và các năm sau giảm dần, giá cam ở mức 18.000 - 20.000 đồng/kg là có lời. Vì giai đoạn 02 năm đầu, nhà vườn phải khấu trừ các chi phí lên liếp, cây giống, thuê đất trồng… Hiện nay, với giá cam sô đang được thương lái thu mua tại các vườn từ 8.000 - 9.000 đồng/kg, người trồng cam sẽ thua lỗ nặng.

Đối với cây thanh long, hiện toàn tỉnh có khoảng 530ha, tập trung trồng nhiều ở huyện Càng Long với gần 450ha. Trong này có 451/530ha đang cho thu hoạch, năng suất bình quân 24-24,5 tấn/ha, hàng năm cho sản lượng khoảng 11.000-11.500 tấn. Thanh long trong tỉnh hiện chưa có doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm, chỉ mua theo thời vụ; tiêu thụ chủ yếu thông qua cơ sở thu mua Vạn Phát Thành (ấp Chợ, xã Phương Thạnh, huyện Càng Long) và một số thương lái thu về bán lại cho các công ty, doanh nghiệp tại tỉnh Long An, Tiền Giang và Bình Thuận.

Nhà vườn Nguyễn Văn Chín, ấp Sóc Vinh, xã Phương Thạnh, huyện Càng Long cho biết: hiện nay, với giá thanh long trái đẹp đạt loại I có giá 18.000 đồng/kg, nhưng doanh nghiệp thu mua lựa chọn rất kỹ, vì thế trái đạt yêu cầu rất ít. Gia đình trồng được 0,4ha thanh long, nhưng tỷ lệ trái loại I khoảng 15-20%/tổng sản lượng; rớt xuống loại II chỉ còn 8.000 đồng/kg và chiếm khoảng 40-50%/tổng sản lượng. Trong khi đó, cùng kỳ các năm trước, thanh long thời điểm này phải từ 25.000 đồng/kg trở lên và ít bị sâu bệnh hơn, bên cạnh đó do giá phân tăng cao (từ 45 - 50%/bao phân tùy loại) nên người trồng thanh long gặp rất nhiều khó khăn.

Bài, ảnh: HỮU HUỆ