Hướng đến khai thác tiềm năng tín chỉ carbon từ cây dừa

Hiện Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Trà Vinh đang xét duyệt để triển khai nhiệm vụ khoa học - công nghệ về "Xây dựng bản đồ phân bố không gian, ước lượng carbon và khả năng hấp thụ CO₂ trên sinh khối cây dừa tỉnh Trà Vinh", từng bước hướng đến tham gia vào thị trường carbon của ngành hàng này.

Trong giai đoạn 2022 - 2025, quá trình nâng cấp chuỗi giá trị ngành hàng dừa, tỉnh xác định việc thu hút đầu tư và hỗ trợ các doanh nghiệp, tạo liên kết để phát triển bền vững các chuỗi sản phẩm dừa trên địa bàn tỉnh là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu.

Tỉnh Trà Vinh có tổng diện tích trồng dừa đứng thứ 02 cả nước, chỉ sau tỉnh Bến Tre. Toàn tỉnh trồng 27.390ha dừa, với sản lượng hàng năm khoảng 444 triệu quả. Đây là một trong những cây trồng chủ lực của địa phương, được UBND tỉnh thực hiện chiến lược nâng cấp chuỗi giá trị nhiều năm qua.

Theo đó, địa phương thường xuyên tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư, phát triển liên kết giữa các doanh nghiệp với các hộ trồng dừa nhằm sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế, đáp ứng thị trường xuất khẩu. Đồng thời tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư phát triển bền vững các chuỗi sản phẩm dừa; khuyến khích, ưu tiên các doanh nghiệp có thế mạnh về công nghệ chế biến sâu, tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, có thị trường tiêu thụ tốt (trong nước và xuất khẩu), xây dựng nhà máy chế biến và phát triển liên kết với người sản xuất, các cơ sở, hợp tác xã thực hiện thu gom và sơ chế.

Tỉnh thúc đẩy liên kết theo 02 hướng: phát triển vùng nguyên liệu theo các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ và tiêu thụ sản phẩm theo hướng khép kín, lâu dài. Đồng thời cũng khuyến khích liên kết tiêu thụ nguyên liệu hoặc sản phẩm sơ chế, không trực tiếp tham gia phát triển và quản lý vùng nguyên liệu.

Ngành chức năng tạo điều kiện, hỗ trợ các doanh nghiệp trong thực hiện các thủ tục đầu tư,  thành lập hợp tác xã kiểu mới, kết nối đào tạo nghề, cung cấp nguồn lao động tại chỗ, mặt bằng để tập kết và sơ chế nguyên liệu dừa trái để sản xuất và phát triển các dịch vụ. Cùng với đó, tỉnh khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nguồn vốn ban đầu cho các hợp tác xã xây dựng nhà xưởng, mua sắm thiết bị sơ chế và xe vận chuyển, cũng như đào tạo các kỹ năng cần thiết cho lao động tại hợp tác xã.

Việc trồng dừa theo tiêu chuẩn hữu cơ liên kết sản xuất với doanh nghiệp đã được tỉnh thực hiện 08 năm trước. Từ năm 2016, tỉnh bắt đầu hình thành vùng dừa hữu cơ đầu tiên theo tiêu chuẩn quốc tế: EU, USDA với 369ha tại xã Đại Phước, huyện Càng Long do Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu Bến Tre (Betrimex) xây dựng. Đến nay, toàn tỉnh có 5.276ha dừa hữu cơ đạt tiêu chuẩn của EU, USDA, Canada, Trung Quốc; trong đó, huyện Tiểu Cần 2.311ha, Càng Long 2.063ha, Châu Thành 902ha.

Toàn bộ diện tích dừa hữu cơ trên đều được 06 doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh liên kết thu mua với giá đề xuất cao hơn từ 05 - 15% giá dừa thường. Đến nay, tỉnh cũng có 18 mã số vùng trồng nội địa được cấp trên cây dừa với diện tích 1.312,2ha và 01 mã số vùng trồng xuất khẩu với diện tích 150ha.

Hiện nay, tỉnh đang từng bước khai thác tiềm năng thị trường tín chỉ carbon từ cây lúa. Tỉnh đang thực hiện Đề án "Phát triển bền vững 01 triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030". Trong tương lai, nông dân tham gia mô hình sẽ đạt lợi nhuận kép nhờ việc nâng cao giá trị ngành hàng lúa gạo và bán tín chỉ carbon.

THANH HÒA