06/02/2024 09:11

Là người ở lại cùng quê, nhà lại gần trường cũ nên được bạn bè tin tưởng “ủy nhiệm” đăng cai buổi họp mặt và vợ chồng tôi mất cả ngày trời để lên thực đơn, cốt sao cho vừa miệng bạn bè, nhất là những người lâu năm xa xứ. Bất giác, từ Zalo, tôi nhận được tin nhắn của thằng bạn giờ là giáo sư đầu ngành khoa học kinh tế tại Thành phố Hồ Chí Minh: “Ê, ăn vịt nướng bùn, nghen mậy!”.

22/11/2023 07:31

Trung thu đã qua. Tiết trời đồng chung như còn tiếc nuối, cố níu kéo thêm ít ngày, giăng mây chặn gió. Bỗng một buổi mai, lúc vừa đâm mây ngang, ông mặt trời chưa ló dạng mà đã cố nhóm lửa, hắt ngược lên những quầng sáng màu gạch điều. Những tảng mây ùn ứ nhiều ngày qua, sáng nay bỗng dưng được vo lại thành nhiều viên nho nhỏ, nhìn giống như những cục rác vướng răng bừa mà người nông dân vừa nhả ra trên mặt ruộng - người lớn tuổi quê tôi vẫn quen gọi “mây nhả bừa”. Từ đàng Đông, mây nhả bừa lan ra, lững thững kéo nhau vắt ngang bầu trời, trôi dần về phía mặt trời lặn. Nắng bắt đầu lên, bầu trời quang đãng, biếc xanh.

06/11/2023 07:24

Rẹm, nhiều nơi gọi là rạm, cũng có nơi lúc rẹm lúc rạm lẫn lộn, là loài thủy sản thuộc họ giáp xác nhà cua, phân bổ nhiều ở những cánh đồng vùng thổ nhưỡng nước lợ. Nếu phân định vai vế anh em theo kích thước thì rẹm thuộc hàng em áp út của các loài cua biển, cua đồng, ba khía và chỉ lớn hơn các em còng, cáy đôi chút. Thân rẹm có dạng gần vuông, khi trưởng thành to cỡ hai phân khá đều nhau, mình dẹp, ngoe và càng đều nhỏ, sức kẹp, cào cấu không đáng kể nên khả năng tự vệ không cao. Bù lại, tạo hóa ban cho chúng sự nhanh nhẹn phi phàm, thoắt ẩn thoắt hiện, khi tính mạng bị đe dọa.

03/10/2023 07:24

Đồng chung là cách nói mà các thế hệ nông dân lớn tuổi ở đồng bằng sông Cửu Long dùng để chỉ quãng thời gian mà mùa gió Nam chưa qua, mùa gió chướng chưa tới.

24/09/2023 17:12

Chừng đôi chục năm nay, ba khía - loài động vật đặc hữu một thời nhiều vô kể ở vùng nước mặn và nước lợ - bỗng dưng “lên đời” trở thành đặc sản thông qua các món ăn như ba khía tươi nấu canh chua, ba khía tươi rang me, ba khía muối…

20/08/2023 09:02

Thế hệ chúng tôi lớn lên những năm cuối kháng chiến, đầu hòa bình. Hồi đó, gần như toàn bộ cư dân cất nhà quây quần nhau trên đất giồng cát, ven các tuyến giao thông đường bộ.

23/07/2023 10:32

Ở Nam Bộ, xưa nay, nấm mối một loại đặc sản mà bà mẹ thiên nhiên hào phóng tặng không cho con người. Mỗi khi nhắc lại hai chữ “nấm mối”, ai cũng nhớ, ai cũng có thể hào hứng kể vài kỷ niệm hoặc vài món ăn chế biến từ nó.

06/07/2023 07:20

Ở Nam Bộ, sau những ngày nắng nóng gay gắt, mà cao điểm là tiết Thanh minh, rồi dịp Vô năm của đồng bào Khmer, cứ cuối tháng Tư đầu tháng Năm dương lịch là trời sa mưa, mùa khô oi bức, khó chịu dần chấm dứt, nhường chỗ cho mùa mưa mát mẻ, ôn hòa. Những cơn mưa đầu mùa chợt đến chợt đi, vạn vật sinh sôi nảy nở, cây cỏ nẩy lộc đâm chồi, côn trùng lột xác í ới gọi nhau vào mùa giao hoan, dựng mầm những thế hệ nối tiếp, tạo nên những chuỗi liên kết dựa vào nhau, hỗ trợ nhau mà tồn tại, phát triển trong thế giới tự nhiên. Con người cũng vậy, sau những ngày khô hạn tưởng chừng cạn kiệt mọi nguồn sinh lực thì những cơn mưa đầu mùa như tưới mát thể xác, tưới mát tâm hồn, hăng hái hơn trong mọi hoạt động tự nhiên và xã hội.

17/06/2023 10:58

Những năm trước đây, cứ vào tháng 5 tháng 6 dương lịch, khi học sinh vào mùa bãi trường thì cứ y như rằng hoa phượng nở đỏ trời và tiếng ve sầu rả rích như đầy ứ cả không gian. Đến nỗi, hình ành cánh phượng hồng và tiếng ve đã gắn liền với mùa hè xa trường cách bạn, làm xao xuyến bao tâm hồn mới lớn, đi vào bao áng văn thơ, ca khúc sống cùng năm tháng. Nhưng rồi, chỉ khoảng tháng sau, khi phượng hồng còn thưa thớt trên cành thì tiếng ve cũng thưa dần, rồi bặt hẳn. Vậy hàng ngàn, hàng triệu chú ve sầu đồng loạt rời bỏ cuộc vui ca hát trên những cành cây mùa hạ để đi đâu, về đâu?

06/05/2023 09:17

Ở nông thôn miền Tây Nam Bộ, cho đến giữa thập niên cuối của thế kỷ XX, hơn chín mươi phần trăm nhà cửa của người dân vẫn là nhà cột cây mái lá. Hầu hết là nền đất, bộ khung (cột, kèo, đòn tay…) bằng tre hoặc bạch đàn tạm bợ; những người dư dã hơn, cố gắng dành dụm cả đời sắm bộ khung gỗ núi, cất nhà kê lót gạch tàu, còn mái và vách vẫn đều bằng lá dừa nước. Cả xóm, cả làng chỉ năm bảy ngôi nhà tường lợp ngói hoặc lớp fibro xi măng của những người giàu có. Đến đầu thế kỷ XXI, tỷ lệ này mới giảm đi một cách nhanh chóng, mà bây giờ nhiều khi chạy xe hàng chục cây số vẫn không tìm đâu ra một căn nhà lá đúng nghĩa là nhà ở.

22/04/2023 07:39

Chuột đồng bao đời nay là kẻ thù của người nông dân, bởi nó luôn đứng đầu bảng trong các loài vật phá hoại mùa màng. Bất kể cây gì nông dân trồng xuống cho tới khi thu hoạch đều là nguồn thức ăn của chuột, từ củ khoai, củ mì dưới đất, từ trái bắp trên thân, thậm chí trái dừa cao tít trên cây… chuột đều không từ chối.

18/04/2023 15:56

Sáng ngày 18/4, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức họp mặt Kỷ niệm 60 năm Ngày thành lập Đoàn Nghệ thuật Khmer Ánh Bình Minh (14/4/1963 - 14/4/2023).

12/04/2023 07:44

Với những đóng góp to lớn đó, Đoàn Văn công Khmer Ánh Bình Minh đã được tặng thưởng nhiều huân chương, huy chương như: 02 Huân chương Giải phóng hạng Ba, 01 Huân chương Giải phóng hạng Nhì và lá cờ có dòng chữ “Tiếng hát át tiếng bom”.

01/04/2023 09:23

Đọc Sơn Nam, các thế hệ độc giả Nam Bộ hào hứng với một Mùa len trâu đặc trưng của vùng nước nổi tứ giác Long Xuyên. Trong khi đó, ở các tỉnh ven biển miền Tây Nam Bộ, trong tập quán sản xuất nông nghiệp truyền thống lại có “mùa trâu… rút dàm thả lang” khá kỳ thú. Rút từ ký ức chưa xa đó, chúng tôi cố gắng giúp bạn đọc trẻ hình dung cái cách mà cha ông ta đã sống, lao động với biết bao sáng tạo ngay trên mảnh đất mà chúng ta đang sống hôm nay.

24/03/2023 16:29

Những năm từ thập kỷ 1980 đổ về trước, hầu hết những cánh đồng bạt ngàn trên vùng đất Trà Vinh, người nông dân chỉ làm một vụ lúa mùa, tương ứng với mùa mưa, cũng là mùa nước nổi. Còn suốt mùa nắng, từ trước Tết Nguyên đán, cho đến đầu mùa mưa, thậm chí kéo dài đến tháng Bảy, tháng Tám âm lịch là minh mông đồng trống, nhiều cỏ lắm năn, tạo môi trường thuận lợi cho các chủng loài thủy sản sinh sôi nẩy nở.

16/03/2023 15:51

Cũng cần nói ngay, những người đã từng ăn và còn nhớ món ăn vừa lạ lùng vừa ngọt thơm khó cưỡng này, chắc chắn ít nhất cũng đã bước vào tuổi sáu mươi. Bởi lẽ, từ sau thập niên 1980, tép bạc đất tự nhiên trên cánh đồng nước lợ Trà Vinh ngày càng khan hiếm, trở thành loại thủy đặc sản dành cho giới nhà giàu và chương trình điện khí hóa nông thôn đã đẩy dần chiếc đèn dầu phổ biến hồi đó vào miền ký vãng.

11/03/2023 13:09

Ở miền Nam Việt Nam, từ thập niên 1970 trở về trước, cá cháy Cầu Quan (thuộc huyện Tiểu Cần, tỉnh Trà Vinh) là loại thời trân nức tiếng được giới sành ăn ưa chuộng. Nhiều người, sau dịp tết Nguyên đán, không quản đường sá khó khăn, lặn lội tàu xe, tìm về xứ đạo Công giáo xa xôi, cốt chỉ để được thưởng thức món cá cháy tươi ngon. Nhả du khảo Nguyễn Liên Phong, trong quyển “Nam kỳ - Phong tục, nhơn vật diễn ca” xuất bản đầu thế kỷ XX, đã khẳng định vị thế của cá cháy Cầu Quan trong hàng đặc sản Nam kỳ:

23/02/2023 08:04

Cá kèo bản địa hay cá kèo tự nhiên là loại cá mình tròn, thân thon dài, có vãy nhuyễn, sinh sống thành đàn tập trung ở những cánh rừng ngập mặn hay những cánh đồng ven biển Nam bộ. Hằng năm, cứ vào tháng Mười, tháng Mười một âm lịch, khi mùa mưa đã chấm dứt, gió chướng thông ngọn cũng là lúc cá kèo đồng loạt trưởng thành, to cỡ ngón tay người lớn, tìm đường ra biển, bắt đầu chu kỳ sinh sàn mới. Đó chính là thời điểm mà người nông dân các xã ven biển vào vụ thu hoạch cá kèo, kéo dài cho đến tận tháng Giêng, tháng Hai sau tết Nguyên đán.

13/01/2023 08:06

Năm nào cũng vậy, sáng ngày Hăm lăm Tết, gác lại những công việc tất bật cuối năm, tía tôi lại bảo anh em tôi, kẻ cuốc người ki, cùng nhau hướng ra… đồng!

24/02/2022 09:56

…Tôi nguyện với lòng: “Mình phải vẽ chân dung Bác cho thật đẹp để Người sống mãi với ngôi Đền, sống mãi với Nhân dân Long Đức!”.