Giá trị rừng trong phát triển nông nghiệp bền vững

Rừng bần ven biển thuộc ấp Nhì, xã Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang đã có tác dụng chắn gió, cản sóng phục vụ người dân sản xuất.

Trong đó, tiểu vùng mặn, phần diện tích phía Nam Tỉnh lộ 914 tiếp giáp với Biển Đông, nằm ngoài đê ngăn mặn của dự án Nam Măng Thít, tỉnh phát triển nuôi trồng, khai thác thủy sản; bảo vệ và củng cố phát triển các khu rừng phòng hộ chắn sóng ven biển, ven cửa sông; phục hồi và phát triển hệ sinh thái rừng ngập mặn kết hợp du lịch biển.

Đây là tiểu vùng có sự quan tâm đặc biệt, luôn cần sự hỗ trợ đầu tư của Nhà nước và cộng đồng trách nhiệm của người dân, toàn xã hội trong bảo vệ và phát triển diện tích rừng, tuyến đê bao chắn sóng, gắn với quốc phòng và phục vụ dân sinh.

Đặc biệt, rừng có ý nghĩa và tác động quan trọng đến phát triển nuôi thủy sản sinh thái vùng rừng ngập mặn; nhân rộng các mô hình: tôm - cua, rừng - tôm - cua; nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh, quảng canh và sản xuất một số loại rau màu đặc thù như: đậu phộng, dưa hấu, bí đao… ở một số nơi có điều kiện phù hợp, rừng gắn với phát triển nuôi dê.

Thông tin từ lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cuối năm 2021, giá trị sản xuất đất trồng trọt của tỉnh đạt khoảng 130 triệu đồng/ha/năm, tăng 13,3 triệu so với năm 2016; giá trị sản xuất đất nuôi thủy sản đạt khoảng 360 triệu đồng/ha/năm, tăng 143 triệu đồng/ha so với năm 2016. Mục tiêu đến năm 2025, giá trị sản xuất bình quân đất trồng trọt đạt 145 triệu đồng/ha/năm và đất mặt nước nuôi thủy sản đạt 380 triệu đồng/ha/năm. Để đạt các chỉ tiêu trên, ngoài sự nỗ lực và thực hiện các giải pháp chung, thì rừng và giá trị đóng góp từ rừng là rất lớn.

Nhằm đạt mục tiêu này, tỉnh phát triển nông nghiệp theo thế mạnh 04 tiểu vùng nhằm khai thác tiềm năng, lợi thế. Từ tầm quan trọng đó, năm 2022, tỉnh đã giao trách nhiệm cho ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn, phối hợp với các địa phương triển khai kế hoạch trồng rừng, phấn đấu đạt diện tích trồng mới trong năm 2022 là 54ha.

Đến cuối tháng 8/2022, đã thực hiện gần 40ha; giúp cho tỉnh có “lá phổi xanh” gần 10.000ha, che phủ rừng của tỉnh đạt 4,04%. Trên cơ sở đó, phấn đấu đến năm 2025, độ che phủ rừng của tỉnh đạt 4,2%. Nhờ chủ động từ xa, huy động nguồn lực, gắn với quan tâm, trách nhiệm trong quản lý, giao rừng, bảo vệ rừng; phòng, chống cháy rừng, xâm hại rừng, nên trong tổng diện tích rừng của tỉnh, có hơn 80% đã có giá trị sử dụng: chắn gió, chắn sóng, bảo vệ an toàn tính mạng và sản xuất nông nghiệp cho người dân, khai thác hải sản tự nhiên, mang lại nguồn lợi rất lớn cho người dân vùng ven biển.

Riêng tiểu vùng cù lao, gồm cù lao Hòa Minh và Long Hòa, huyện Châu Thành, các cù lao của thành phố Trà Vinh và huyện Cầu Ngang, tỉnh phát triển rừng phòng hộ, chống sạt lở, bảo vệ cửa sông. Các địa phương này tập trung phát triển con nuôi thủy sản lợi thế, như: cá tra, tôm, cua, nghêu, sò…; nhân rộng mô hình sản xuất lúa đặc sản, lúa hữu cơ, tôm - lúa, chuyên tôm.

Bà Nguyễn Thị Thu An, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang cho biết: 05 năm qua, khi tuyến rừng ven biển Mỹ Long Nam phát huy tác dụng, hội viên phụ nữ nói riêng và người dân ở đây nói chung, phát triển diện tích màu và khai thác hiệu quả tiềm năng đất giồng cát pha. Một số chị đã khai thác giá trị sử dụng đất trồng màu đạt gần 300 triệu đồng/03 vụ/năm.

Trường Long Hòa, thị xã Duyên Hải là một trong những địa phương có diện tích rừng nguyên sinh và rừng trồng mới. Toàn xã hiện có gần 470ha rừng; trong đó, rừng ngập mặn gần 310ha. Theo lãnh đạo UBND xã Trường Long Hòa, hàng năm, xã đều phối hợp xây dựng kế hoạch thực hiện chăm sóc, bảo vệ, phòng cháy rừng. Trong đó, chủ động thực hiện vệ sinh phòng, chống cháy rừng, thường xuyên kiểm tra, xử lý lá rừng, người dân hỗ trợ kiểm tra, giám sát, cam kết bảo vệ rừng đối với 60/470ha - nơi dễ cháy. 

Ngoài giá trị như đã nêu, rừng cũng vô cùng quan trọng trong nuôi tôm quảng canh. Ông Trần Minh Hải, ấp Động Cao, xã Đông Hải, huyện Duyên Hải cho biết: gia đình có 2,5ha đất nuôi tôm theo hình thức rừng - tôm. Từ khi Đông Hải có phong trào nuôi tôm, ông cũng bắt đầu nuôi và chưa năm nào thất bại. Tuy không “lời bạo” như các hình thức nuôi khác, nhưng với phương châm “chậm, chắc”, ông đã phát triển kinh tế ổn định.

Theo ông Lê Văn Đông, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, xác định vị trí, vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nói chung, nông nghiệp nói riêng; thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh… Sở duy trì thường xuyên việc triển khai thực hiện Kế hoạch số 45-KH/TU, ngày 03/5/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW, ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng và Chỉ thị số 38-CT/TU, ngày 02/8/2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc tăng cường công tác trồng, quản lý và bảo vệ cây lâm nghiệp phân tán trên địa bàn tỉnh.

Phát triển mô hình nông lâm ngư kết hợp, lâm sản ngoài gỗ; lâm nghiệp đô thị, cảnh quan và các loại hình du lịch bền vững gắn với rừng; phát triển các mô hình quản lý rừng dựa vào cộng đồng. Đẩy mạnh phát triển dịch vụ môi trường rừng, quản lý rừng bền vững, góp phần tác động đến phát triển kinh tế, sản xuất nông nghiệp, nuôi thủy sản là một trong những mục tiêu quan trọng tỉnh đang duy trì, triển khai thực hiện ngày càng hiệu quả ở nhiều lĩnh vực, nhiều địa phương.

Bài, ảnh: TRƯỜNG NGUYÊN