Cá bống nấu canh tập tàng

Ảnh minh họa.

Quê tôi, mùa mưa là mùa cá bống đẻ trứng. Thế nhưng, muốn được thưởng thức các món ngon từ cá bống trứng chủ yếu chỉ trong khoảng tháng 7, tháng 8 âm lịch rồi sau đó cũng giảm dần. Thế nên, những người sành ăn phải nhớ đón mùa để tận hưởng thức quà vùng sông nước một cách trọn vẹn. Vợ chồng bác Năm thuở còn gian khó xem việc bắt cá bống là cái nghề mưu sinh. Nhưng bây giờ, khi đã có của ăn của để, bác chuyển sang cái thú đi câu, chỉ vài con mang về nấu tô canh là đủ rồi.

Bác Năm gái cười giòn tan, bảo: “cá bống mùa này kho tiêu, kho dừa, kho sả ớt hoặc chiên giòn đều thơm ngon không gì bằng. Thế nhưng, lạ miệng hơn vẫn là cá bống nấu canh tạp tàng, cháu thích ăn”. Bác vẫn quan tâm tôi như ngày xưa,  dẫu bây giờ, tôi đã là anh chàng sinh viên chuẩn bị tốt nghiệp ra trường. Tôi xúc động rơm rớm, xắn tay phụ bác chuẩn bị bữa cơm chiều.

Bác Năm nhắc lại chuyện ngày xưa. Nào chuyện hồi gia đình tôi nghèo khó, ba mẹ phải gửi tôi sang nhờ bác nuôi dưỡng để lên thành phố mưu sinh. Nào chuyện tôi lẽo đẽo theo bác ra đồng xúc cá mỗi mùa nước nổi. Bác Năm gái thì có cả một “kho tàng” ca dao dân ca. Tuổi thơ tôi được ở bên bác vì thế cũng trở nên “giàu có” vốn văn học dân gian. Món cá bống nấu canh tập tàng, bác tôi cũng làu làu rằng:

“Cá bống còn ở trong hang

Cái rau tập tàng còn ở ruộng dâu

Ta về sắm cái cần câu

Câu con cá bống nấu rau tập tàng

Mặc ai giàu có, cao sang

Mình rau tập tàng sớm tối có nhau

Mai sau dù đã bạc đầu

Chàng ơi, hãy nhớ món rau nghĩa tình”.

Mớ cá bống bác Năm câu về, con nào cũng lớn bằng ngón tay trỏ được bác Năm gái làm thịt bằng cách cắt bỏ mang, đuôi, vứt ruột và đánh sạch lớp vảy bên ngoài. Cá bống ngon nhất là bộ trứng, bởi vậy, trong quá trình sơ chế, bác luôn cẩn thận và tỉ mỉ. Cá được rửa sạch, ướp với đầy đủ gia vị trong nhà bếp: muối, mắm, bột ngọt, ớt, tiêu, hành,… cho ngấm đều.

Món canh cá bống nấu rau tập tàng thì không thể thiếu các loại rau. Tập tàng là gồm nhiều loại rau kết hợp: càng cua, lá lốt, dền cơm, rau sam, ngót, mồng tơi, ngọn ớt… những loại rau sẵn có trong vườn nhà hoặc ngoài bờ mương, bờ ruộng. Tôi xung phong cầm rổ ra vườn hái rau. Vườn nhà bác, ngoài cây trái trĩu trịt quanh năm, rau củ cũng non mướt bốn mùa. Mớ rau tập tàng hái vào nhìn mà bắt mắt được tôi rửa sạch để ráo.

Món canh cá bống nấu rau tập tàng nghe vậy mà chẳng cầu kỳ chút nào, trái lại còn đơn giản và dễ nấu. Đầu tiên, bác lấy một lượng nước dùng để nấu canh (đủ ăn cho cả nhà) nấu sôi rồi cho cá bống đã ướp vào. Chờ nước canh sôi lại, cá bống đã chín, bác cho tiếp rau vào; đến khi nồi canh sôi lên lần nữa, nêm nếm thêm gia vị vừa ăn thì bắc xuống. Hương vị của món canh dân dã ngọt thơm khiến kí ức tuổi thơ tôi nao nao gọi về khó tả.

Bữa cơm “thịnh soạn” hai bác đãi tôi sau khoảng thời gian dài xa quê có gà kho nghệ, đậu que xào tỏi và thích nhất vẫn là món canh cá bống nấu rau tập tàng. Thịt và trứng cá thơm bùi kết hợp với hương vị các loại rau làm nên món canh dìu dịu, ngon miệng đến lạ lùng. Tôi ăn liền mấy chén cơm vẫn thèm ăn thêm nữa, lòng ngập tràn niềm vui và biết ơn hai bác vô bờ!

AN VIÊN