Những cái lu bể ngày xa

Ảnh minh họa.

Nhà nghèo, mẹ tưng tiu từng vật dụng. Cái lu đựng nước được dùng qua bao năm vì lí do gì không biết, một ngày đẹp trời nó bj bể! Mẹ không bỏ mà sẽ kêu ba niềng lại bằng dây kẽm rồi tráng xi măng, xài tiếp… lu thường được dùng hứng nước bên hiên nhà. Cái máng xối sẽ dẫn nước vào lu để trữ nước mưa. Để rồi những ngày trời khô nắng hạn, nhà tôi vẫn có những gáo nước mưa ngọt lành.

Mùa mưa đến, mẹ không cho hứng nước mưa liền, cũng không tắm. Mẹ nói mưa đầu mùa tắm bệnh. Để mưa bắt đầu già già, mẹ sẽ kêu tôi trèo lên mái nhà dùng bàn chải kỳ cọ cái máng xối. Chờ đến những cơn mưa lớn tôi sẽ có có nhiệm vụ ra hứng nước mà đổ đầy vào cả hàng lu. Có khi mái lá lâu năm, xác lá lẫn vào nước mưa thì mẹ sẽ chuẩn bị vải cho tôi để lược. Nước mưa để càng lâu uống càng ngọt, cho nên mẹ tôi phải thường đánh dấu lu nào uống trước, lu nào uống sau. Còn với những lu nước xài thì sao cũng được.

Hàng lu mé hiên ngôi nhà lá đơn sơ trở nhà thành hồi ức không thể phôi pha trong tôi. Đi đâu xa bất chợt nhìn thấy những hàng lu bên hiên là tôi sẽ nhớ nhà da diết. Khi về, múc những gáo nước mưa rửa mặt thì cơ hồ bao nhiêu mệt nhọc cũng tan biến theo những giọt nước mát chảy tràn trên mặt.

Những cái lu bể, lằn dọc lằn ngang vết vá như chứng nhân cho một thời khốn khó. Chúng là "bạn tâm giao" chia ngọt xẻ bùi. Mở lu nước, một khung trời be bé hiện lên trong veo tinh khôi lạ kỳ.

Ngày trước, điện đóm không có, quạt máy là cái gì đó rất xa vời. Những buổi trưa nóng bức anh em tôi thường chui vào trong cái kẹt lu, ôm cái bụng lu mát lạnh. Tưởng chừng như bao cái oi ả nắng cháy ngoài kia đã tán biến hết. Hễ có cái lu nào hết nước thì đứa nào cũng giành lấy, chỏng đầu vào hét toáng lên để tiếng hét vọng vào hai lỗ tai. Sướng rơn!

Ba tôi thích uống trà nấu bằng nước mưa, nêu dù sau này nhà đã khá hơn, nước máy, nước lọc đã thay thế nước mưa nhưng mẹ vẫn quyết giữ những lu nước mưa để dành nấu nước cho ba uống. Những cái giản đơn vậy mà đôi khi anh em tôi vô tâm càm ràm "mẹ ơi giữ mấy cái lu bể chi cho chật!". Mẹ chỉ cười hiền nhìn mái tóc ba đã trắng hơn nữa đang nhả từng sợi khói thuốc vào thinh không lúc chiều tà.

Mẹ tôi không phải là người hà tiện. Bà rộng lòng với những mảnh đời bất hạnh, bà hào sảng với bà con xóm giềng nên việc bà cứ thích giữ những vật xưa cũ làm chúng tôi thắc mắc.

- Mẹ, sao mẹ cứ giữ hoài những thứ này làm gì cái xài được gì đâu. Giờ muốn mua thứ nào cứ vào tiệm, siêu thị là có hết. Nhà mình đã phải cất "cái kho" luôn.

Cái kho mà tôi nói là "cái chái" mà ba tôi cất để mẹ tôi giữ lại những thứ đồ đã thôi xài. Trong đó có mấy cái lu bể. Sự hoài vọng xa xôi, nỗi niềm trân quý những điều xưa cũ mẹ gửi vào "cái kho" ấy. Để đến lúc bôn ba xuôi ngược với cuộc đời, muốn tìm lại những gì bình yên nhất, tôi sẽ tìm về nhà và nhìn vào "bảo tàng" của mẹ. Những cái lu bể sẽ là khoảng ký ức trong trẻo nhất, đáng nhớ nhất.

TRẦM THANH TUẤN