Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc đối với nhiệm vụ quốc phòng, an ninh

Tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân tộc xây dựng và phát triển tỉnh nhà

MTTQ các cấp đã tích cực, chủ động mở rộng tổ chức bằng nhiều hình thức thích hợp, số tổ chức thành viên của Mặt trận tăng lên, tập hợp quần chúng vào các tổ chức phát triển nhanh (đến cuối năm 2020, số thành viên mặt trận, đoàn viên, hội viên các đoàn thể quần chúng lên đến 707.308 người, chiếm tỷ lệ 78,64 so tổng với số người trong độ tuổi) đã động viên phong trào quần chúng, góp phần nâng cao dân trí, trình độ năng lực chuyên môn cho đoàn viên, hội viên… phục vụ tích cực cho các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và củng cố QPAN của địa phương.

MTTQ các cấp tiếp tục đa dạng hóa các hình thức hoạt động, đi vào nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, chú trọng mở rộng đoàn kế, tập hợp lực lượng thông qua các các cuộc vận động và phong trào thi đua yêu nước như: Cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”; “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”; phong trào “Toàn dân bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, “Toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, cảm hóa, giáo dục, cải tạo người lầm lỗi tại gia đình và cộng đồng”… đặc biệt gần đây là cuộc vận động “Toàn dân tham gia ủng hộ phòng, chống dịch bệnh Covid-19 và ảnh hưởng mặn xâm nhập” năm 2020 và “Toàn dân tham gia phòng, chống dịch Covid-19 và ủng hộ nguồn lực phòng, chống dịch bệnh Covid-19” năm 2021. Thông qua các cuộc vận động, các phong trào đã làm cho các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh nâng cao tính tích cực chính trị - xã hội, bồi dưỡng tình cảm gắn kết cộng đồng, kế thừa và phát huy truyền thống “Toàn dân nổi dậy đoàn kết lập công”, ý chí tự lực tự cường vươn lên trong khó khăn, thử thách của các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh.

Vận động Nhân dân phát huy mọi nguồn lực thực hiện thắng lợi nhiệm vụ QPAN

Qua việc chủ trì, phối hợp, hướng dẫn các cuộc vận động, các phong trào mang tính toàn dân, toàn diện, hoạt động của Mặt trận đối với nhiệm vụ QPAN ngày càng rõ nét, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần cùng Đảng bộ, quân, dân trong tỉnh giải quyết những nhiệm vụ quan trọng về quốc phòng, quân sự địa phương, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

MTTQ các cấp đã tuyên truyền, giáo dục cho các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh nhận thức được âm mưu, thủ đoạn trong chiến lược “diễn biến hòa bình”, “bạo loạn, lật đổ” của các thế lực thù địch; những luận điệu xuyên tạc, bịa đặt, các quan điểm sai trái, thù địch về vấn đề dân chủ, nhân quyền, dân tộc, tôn giáo, lịch sử vùng đất Nam Bộ của Việt Nam, về ngày mất đất 04/6… từ đó, giúp cho các tầng lớp Nhân dân nâng cao ý thức cảnh giác, tham gia đấu tranh phản bác, vạch trần và làm thất bại các âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch. Chủ động phối hợp, tham gia với chính quyền giải quyết kịp thời, có hiệu quả các mâu thuẫn nảy sinh trong nội bộ Nhân dân, giữa Nhân dân với các cơ quan Nhà nước, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, không để các thế lực địch lợi dụng kích động tạo thành “điểm nóng”.

Phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới, để nâng cao chất lượng hoạt động của MTTQ đối với nhiệm vụ QPAN cần triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp sau:

Một là, tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về vai trò, trách nhiệm của Mặt trận đối với nhiệm vụ QPAN

Công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nói chung và tỉnh ta nói riêng đòi hỏi phải phát huy cao độ nội lực bằng sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc như báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Trà Vinh lần thứ XI nêu:“Khơi thông mọi tiềm năng và lợi thế của tỉnh, huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực; phát huy những đặc trưng tính cách tốt đẹp và khát vọng vươn lên của con người Trà Vinh, sức mạnh của khối đoàn kết các dân tộc trong tỉnh” (Tỉnh ủy Trà Vinh- Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Trà Vinh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Xb 2021, trang 74) và “Tập trung củng cố thế trận QPAN vững mạnh, giữ vững an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội, giải quyết có hiệu quả những vấn đề bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, không để xảy ra “điểm nóng” (Tỉnh ủy Trà Vinh. Sách đã dẫn, trang 81), đòi hỏi phát huy cao nhất vai trò hết sức quan trọng của Mặt trận Tổ quốc các cấp trong tỉnh.

Xây dựng MTTQ các cấp trong tỉnh thật sự vững mạnh, đủ sức tập hợp, vận động, đoàn kết rộng rãi các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung, thực nhiệm vụ quốc phòng, an ninh nói riêng là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, quản lý của chính quyền và sự nỗ lực phấn đấu của MTTQ và các tổ chức thành viên.

Tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân trong tỉnh về vị trí, vai trò của Mặt trận đối với nhiệm vụ QPAN. Tập trung tuyên truyền, quán triệt Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XI; các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, của tỉnh về QPAN; Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương (khoá IX) “về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc vì dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Nâng cao nhận thức, phát huy trách nhiệm của các cấp uỷ đảng, chính quyền, đoàn thể trong nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận đối với nhiệm vụ QPAN. UBMTTQ các cấp, các tổ chức thành viên phối hợp với các cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy, với các ban, ngành… bằng nhiều hình thức và biện pháp tuyên truyền, giáo dục sinh động phù hợp với từng đối tượng, làm cho thành viên của Mặt trận, đoàn viên, hội viên các đoàn thể và mọi tầng lớp Nhân dân trong tỉnh hiểu biết về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về đại đoàn kết toàn dân tộc, về nhiệm vụ QPAN; về năng lực làm chủ, ý thức trách nhiệm công dân và tình cảm cách mạng, lòng tự hào về truyền thống “Toàn dân nổi dậy, đoàn kết lập công”, Trà Vinh anh dũng” nhất là đối với thế hệ trẻ.

Hai là, quan tâm bồi dưỡng nâng cao trình độ kiến thức, năng lực QPAN cho đội ngũ cán bộ Mặt trận

Để MTTQ các cấp trong tỉnh thực hiện tốt nhiệm vụ QPAN, các cấp ủy đảng, chính quyền cùng UBMTTQ các cấp trong tỉnh cần tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo chăm lo xây dựng, nâng cao trình độ kiến thức và năng lực về QPAN cho đội ngũ cán bộ MTTQ các cấp. Đội ngũ cán bộ Mặt trận các cấp và các tổ chức thành viên phải qua các lớp bồi dưỡng kiến thức QPAN theo quy định (Hướng dẫn số 90/HD-HDGDQPAN, ngày 31/5/2016 của Hội đồng Giáo dục QPAN Trung ương về “Hướng dẫn danh mục đối tượng bồi dưỡng kiến thức QPAN). Coi trọng nâng cao kiến thức với đề cao trách nhiệm, bảo đảm cho đội ngũ cán bộ Mặt trận thực hiện tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ tập hợp và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc đối với nhiệm vụ QPAN trên địa bàn tỉnh.

Ba là, thực hiện tốt mối quan hệ giữa Mặt trận và các thành viên trong thực hiện nhiệm vụ QPAN

+ Mối quan hệ giữa Ban Thường trực UBMTTQ với các tổ chức thành viên: Ban Thường trực UBMTTQ phải thường xuyên chủ động trao đổi với các tổ chức thành viên để đi đến sự thống nhất cao về nội dung, chương trình hoạt động tập hợp, tuyên truyền, vận động toàn dân thực hiện các nhiệm vụ QPAN, trên tinh thần tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng về chính trị và độc lập về tổ chức, tuân thủ nguyên tắc hiệp thương dân chủ để đạt đích chung theo đúng Luật và Điều lệ MTTQ Việt Nam, Điều lệ của các đoàn thể, không mệnh lệnh, áp đặt.

+ Mối quan hệ giữa Ban Thường trực UBMTTQ với các tổ chức trong hệ thống chính trị: MTTQ cùng các tổ chức trong hệ thống chính trị tham gia xây dựng và tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện đường lối, nhiệm vụ QPAN (cụ thể như, các chương trình, kế hoạch của Tỉnh ủy thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương về QPAN; các chỉ thị hàng năm của Ban Thường vụ Tỉnh ủy “về công tác quốc phòng - quân sự địa phương”,“về nhiệm vụ công tác biên phòng”, “về lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự và xây dựng lực lượng Công an”…); góp phần quan trọng xây dựng mối quan hệ gắn bó giữa Nhân dân với Đảng và Nhà nước, củng cố và tăng cường niềm tin vững chắc của toàn dân vào thắng lợi của sự nghiệp củng cố QPAN, bảo vệ Tổ quốc.

Bốn là, tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý nhà nước đối với vai trò của Mặt trận trong thực hiện nhiệm vụ QPAN

- Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với MTTQ các cấp

Trước hết, các cấp ủy Đảng quan tâm lãnh đạo tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc và vai trò của Mặt trận trong thực hiện nhiệm vụ QPAN. Tập trung chỉ đạo phát triển kinh tế, nâng cao đời sống Nhân dân; phát triển văn hóa, y tế, giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ; phát huy dân chủ, giữ gìn kỷ cương; đẩy mạnh đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân được nâng lên, tham nhũng, tiêu cực được đẩy lùi, thì niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước ngày càng vững chắc, mối quan hệ gắn bó giữa Nhân dân với Đảng ngày càng bền chặt, không có thế lực thù địch nào phá vỡ.

Thứ hai, tiếp tục thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, khóa XII) về xây dựng và chỉnh đốn Đảng gắn với thực hiện Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị (khóa XIII) về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị “về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” để từng chi, đảng bộ trong sạch, vững mạnh, thực sự là hạt nhân lãnh đạo khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Tạo điều kiện cho Mặt trận và các tổ chức thành viên thực hiện tốt nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội và đóng góp xây dựng Đảng, chính quyền (Theo Quyết định số 217, 218-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị (khóa XI) “về quy chế giám sát và phản biện xã hội của MTTQ và đoàn thể chính trị - xã hội”, “Quy định về việc MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội và Nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền”; Quy định 124-QĐ/TW, ngày 02/02/2018 của Ban Bí thư Trung ương (khóa XII) “về giám sát của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên”) có hiệu quả, góp phần thiết thực vào việc xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Thứ ba, đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy đối với MTTQ, tạo điều kiện cho Mặt trận và các đoàn thể xác định đúng mục tiêu, phương hướng hoạt động, đồng thời phát huy được tinh thần tự chủ, sáng tạo trong xây dựng tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động. Cần kết hợp tốt việc thực hiện chế độ tập trung dân chủ trong Đảng với chế độ hiệp thương dân chủ trong tổ chức và hoạt động của Mặt trận. Khi ban hành các chủ trương, chính sách có ảnh hưởng đến các tầng lớp Nhân dân, các cấp ủy cần tham khảo, lấy ý kiến tư vấn, phản biện của MTTQ và các tổ chức thành viên trên tinh thần dân chủ, xây dựng.

- Phát huy vai trò của Nhà nước trong xây dựng và hoạt động của MTTQ đối với nhiệm vụ QPAN

Trước hết, tạo điều kiện thuận lợi để MTTQ và các đoàn thể thực hiện vai trò giám sát và phản biện xã hội đối với các cơ quan Nhà nước, các đại biểu dân cử, đội ngũ cán bộ, công chức… góp phần xây dựng các cơ quan Nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, có năng lực kiến tạo phát triển, liêm chính, phục vụ Nhân dân. Thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở (Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11, ngày 20/4/2002 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XI “Thực hiện quy chế dân chủ ở xã, phường, thị trấn”; Nghị định số 04/2015/NĐ-CP, ngày 09/01/2005 của Chính phủ về thực hiện dân chủ trong hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập) và quy định về tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với công dân (Quy định số 11-QĐi/TW của Bộ Chính trị “về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ảnh, kiến nghị của dân”). Có cơ chế phối hợp và bảo đảm các điều kiện cần thiết để MTTQ phản ảnh trung thực, kịp thời, đầy đủ tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp Nhân dân và tích cực tham gia xây dựng chủ trương, chính sách, cũng như tập hợp, động viên Nhân dân thực hiện những chủ trương và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo QPAN theo phương châm: “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”.

Phát huy tốt dân chủ, đồng thời đề cao kỷ cương, kỷ luật trong toàn xã hội thông qua việc chấp hành các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các quy định của địa phương và điều lệ của các tổ chức, các đoàn thể chính trị - xã hội. Kiên quyết khắc phục mọi biểu hiện vi phạm quyền dân chủ, coi nhẹ dân chủ hoặc dân chủ hình thức và coi thường kỷ cương, phép nước.

Thứ hai, đối với những vấn đề quan trong về QPAN, UBND các cấp cần có những hình thức thích hợp để MTTQ tham gia ý kiến vào các vấn đề thiết thực, phù hợp với vai trò, chức năng của MTTQ.

Thứ ba, chăm lo đào tạo, bồi dưỡng chính trị, nghiệp vụ, giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc cho sự nghiệp QPAN. Mỗi cán bộ công chức phải ra sức học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, quán triệt và thực hành phương châm: “Trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân; nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin”.

Để thực hiện mục tiêu “Trà Vinh đạt chuẩn nông thôn mới trước năm 2025, là tỉnh phát triển trong nhóm đầu của khu vực đồng bằng sông Cửu Long trước năm 2030”, việc phát huy tốt vai trò, chức năng MTTQ trong tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc đối với nhiệm vụ QPAN có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Việc quán triệt và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp nêu trên là cơ sở nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, ban ngành, của mọi cán bộ, đảng viên, công chức trong tổ chực thực hiện, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ QPAN trên địa bàn tỉnh.

TRẦN BÌNH TRỌNG  
(Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Văn hóa - Xã hội, UBMTTQ Việt Nam tỉnh)